Những Thay Đổi Đáng Chú Ý Trong ISO/DIS 9001:2026 – Top 10 Điểm Mới Nổi Bật

Bản Dự thảo Quốc tế ISO/DIS 9001:2026 đã chính thức được ban hành vào tháng 7/2025, mở đầu cho tiến trình sửa đổi tiêu chuẩn quản lý chất lượng phổ biến nhất toàn cầu. Phiên bản mới không chỉ cập nhật thuật ngữ và cấu trúc, mà còn bổ sung nhiều nội dung phản ánh bối cảnh thực tiễn của doanh nghiệp trong kỷ nguyên số.

Top 10 Điểm Thay Đổi Đáng Lưu Ý Trong ISO/DIS 9001:2026

1. Khái niệm mới: Văn hóa chất lượng và hành vi đạo đức

• Tiêu chuẩn bổ sung định nghĩa về “văn hóa chất lượng” và “hành vi đạo đức” nhằm nhấn mạnh yếu tố con người trong vận hành hệ thống quản lý.
• Doanh nghiệp sẽ cần thể hiện rõ cách duy trì và thúc đẩy các giá trị này.

2. Mở rộng khái niệm “Bên quan tâm”

• Các bên quan tâm giờ đây bao gồm cả các yếu tố ảnh hưởng đến đạo đức, tính bền vững, và công nghệ.
• Đòi hỏi doanh nghiệp phải cập nhật ma trận các bên liên quan phù hợp với bối cảnh hiện tại.

3. Ngữ cảnh tổ chức gắn với chuyển đổi số

• Tăng cường yêu cầu xem xét các xu hướng công nghệ, dữ liệu lớn, AI trong quá trình xác định bối cảnh.
• Tổ chức cần đánh giá tác động của công nghệ đến sản phẩm, dịch vụ và rủi ro.

4. Tăng cường trọng tâm vào hành vi tổ chức

• Ngoài hiệu quả hệ thống, doanh nghiệp cần đo lường hành vi, thái độ, văn hóa tác động đến chất lượng.

5. Yêu cầu đo lường giao tiếp và sự hiệu quả

• Giao tiếp không chỉ là truyền đạt mà còn bao gồm hiệu quả tiếp nhận và hành động.
• Doanh nghiệp phải chứng minh cách họ theo dõi và cải tiến hoạt động giao tiếp nội bộ và với khách hàng.

6. Kỳ vọng cao hơn vào sự gắn kết của lãnh đạo

• Lãnh đạo phải thể hiện rõ vai trò trong việc định hướng văn hóa chất lượng và đạo đức.
• Không còn là cam kết chung chung mà phải có bằng chứng cụ thể.

7. Đo lường hiệu quả hoạt động không chỉ dựa trên đầu ra

• Tiêu chí đánh giá phải bao gồm cả yếu tố quá trình và đầu vào.
• Cần mở rộng KPI và tích hợp các chỉ số mềm.

8. Chuyển đổi tư duy từ “rủi ro – cơ hội” sang “năng lực thích ứng”

• ISO/DIS 9001:2026 thúc đẩy việc xem xét khả năng phục hồi và thích ứng của tổ chức với biến động thị trường và công nghệ.

9. Tích hợp ESG và phát triển bền vững vào chính sách chất lượng

• Chính sách chất lượng phải gắn liền với giá trị doanh nghiệp, trách nhiệm môi trường – xã hội (ESG).

10. Tăng tính linh hoạt trong cách tiếp cận tài liệu và bằng chứng

• Không còn bắt buộc hình thức văn bản, doanh nghiệp có thể sử dụng dữ liệu số, biểu đồ, dashboard,… để chứng minh việc đáp ứng yêu cầu.

Doanh Nghiệp Cần Chuẩn Bị Gì?

• Rà soát lại hệ thống quản lý hiện tại để đánh giá khoảng cách với yêu cầu mới.
• Đào tạo lại đội ngũ về các khái niệm như đạo đức, văn hóa, đo lường hành vi.
• Tích hợp các xu hướng công nghệ, AI, ESG vào kế hoạch chiến lược chất lượng.

ISO/DIS 9001:2026 không đơn thuần là bản cập nhật kỹ thuật, mà là một bước tiến chiến lược, phản ánh sự chuyển mình của doanh nghiệp trong thế giới vận hành đa chiều, nơi con người, công nghệ và đạo đức cùng tạo nên giá trị chất lượng.